Dlaczego każdy z nas powinien angażować się w tworzenie planu zdań ochronnych?
W związku z tym, że Natura 2000 ma ponadregionalny charakter i bez współdziałania na różnych szczeblach nie można realizować działań związanych z ochroną przyrody. Poniżej zaprezentujemy kilka przykładów, dzięki którym warto zaangażować się w tworzenie planu zadań ochronnych.
Znaczącym problemem przy tworzeniu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000 jest bardzo rozległa sieć powiązań pomiędzy różnymi czynnikami mającymi wpływ na przedmioty ochrony. Negatywny wpływ na siedliska lub gatunki mogą wywierać działania przestrzennie bardzo odległe.
Na niektóre formy działalności można dostać dofinansowanie. Rolnicy mogą korzystać z dofinansowania ze środków PROW, gospodarując na trwałych użytkach zielonych zgodnie z zapisami programów rolnośrodowiskowych. Ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, w ramach Programu Infrastruktura i Środowisko, realizowany jest przez Lasy Państwowe największy w Polsce projekt małej retencji. Projekt ten służy zarówno celom ochrony przyrody oraz gospodarce w lasach. Szczegółowe zapisy w planach zadań ochronnych ułatwiają również korzystanie z innych form dofinansowania np. Instrument finansowy LIFE+, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
Na niektórych obszarach Natura 2000 położone są użytki rolne, na które plan zadań ochronnych może oddziaływać. Tereny rolnicze stanowią ok 30% wszystkich gruntów objętych europejską siecią ekologiczną Natura 2000 w Polsce. Dlatego też ważne jest, aby rolnicy aktywnie włączyli się w plany PZO. Należy pamiętać, że zapisy dotyczące utrzymania bądź modyfikacji dotychczasowego sposobu gospodarowania na gruntach rolnych, które są w opracowywanym dokumencie, będą obowiązywać na danym terenie przez kolejne 10 lat. Dzięki zaangażowaniu się w tworzenie planu zadań ochronnych rolnik na bieżąco będzie informowany o ograniczeniach oraz możliwościach jakie przyniosą wdrażanie zapisów PZO na danym obszarze Natura 2000. W przyszłości zaowocuje to również łatwiejszym korzystaniem z dopłat w ramach programów rolnośrodowiskowych, które to przyczyniają się do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich z poszanowaniem różnorodności biologicznej.
Zaprezentowane przykłady miały na celu pokazanie, że proces planowania w odniesieniu do Natury 2000 jest procesem bardzo złożonym. Warto pamiętać o tym, że jest to proces otwarty, na który wpływ może mieć każdy z nas. Natura 2000 nie tworzy sprecyzowanych reguł, nie stawia twardych zakazów i nakazów. Dlatego też każdy plan zadań ochronnych, mimo jednolitego układu treści, jaką powinien zawierać, będzie inny. Odrębność ta będzie wynikać ze specyfiki obszaru Natura 2000 oraz z wkładu osób zaangażowanych w jego tworzenie.
Opracowano na podstawie:
