Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko bezpośrednio związane z lasami
Niektóre rodzaje przedsięwzięć, należących do drugiej grupy („przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko”) są bezpośrednio związane z lasami.
Niektóre rodzaje przedsięwzięć, należących do drugiej grupy („przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko”) są bezpośrednio związane z lasami. Odnoszą się do nich przy dotrzymaniu pewnych warunków dwa rodzaje przedsięwzięć. Pierwszym rodzajem jest zmiana lasu na użytek rolny lub wylesienie mające na celu zmianę sposobu użytkowania terenu; drugim rodzajem jest zalesienie.
Zmiana lasu[1] na użytek rolny lub wylesienia mające na celu zmianę sposobu użytkowania terenu należy do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli dotyczy lasów:
× łęgowych, olsów lub lasów na siedliskach bagiennych[2],
× będących enklawą pośród użytków rolnych lub nieużytków[3],
× położonych na obszarach objętych parkami narodowymi, rezerwatami przyrody, parkami krajobrazowymi, obszarami chronionego krajobrazu, obszarami Natura 2000, użytkami ekologicznymi i zespołami przyrodniczo-krajobrazowymi, lub w otulinach parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych;
× położonychw granicach administracyjnych miast;
× o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, inne niż wymienione wpoprzednich punktach[4].
Zalesienia[5]należą do przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, jeżeli dotyczą:
× pastwisk lub łąk, na obszarach bezpośredniego lub potencjalnego zagrożenia powodzią[6],
× nieużytków na glebach bagiennych,
× nieużytków lub innych niż orne użytków rolnych, znajdujących się na obszarach objętych parkami narodowymi, rezerwatami przyrody, parkami krajobrazowymi, obszarami chronionego krajobrazu, obszarami Natura 2000, użytkami ekologicznymi i zespołami przyrodniczo-krajobrazowymi, lub w otulinach parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych;
× powierzchni powyżej 20 ha inne niż wymienione w poprzednich punktach[7].
Przytoczone punkty § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. stanowią konkretyzację odpowiedniego punktu załącznika II do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/EU[8].
W związku z powyższym stwierdzić można, że dyrektywa 2011/92/EU poprawnie została transponowana do prawa polskiego w tym zakresie.
[1]Lasem w rozumieniu ustawy o lasach z dnia 28 września 1991 r. (Dz.U. 1991 Nr 101 poz. 444) jest grunt:
1) o zwartej powierzchni co najmniej 0,10 ha, pokryty roślinnością leśną (uprawami leśnymi) – drzewami i krzewami oraz runem leśnym – lub przejściowo jej pozbawiony:
a) przeznaczony do produkcji leśnej lub
b) stanowiący rezerwat przyrody lub wchodzący w skład parku narodowego albo
c) wpisany do rejestru zabytków;
2) związany z gospodarką leśną, zajęty pod wykorzystywane dla potrzeb gospodarki leśnej: budynki i budowle, urządzenia melioracji wodnych, linie podziału przestrzennego lasu, drogi leśne, tereny pod liniami energetycznymi, szkółki leśne, miejsca składowania drewna, a także wykorzystywany na parkingi leśne i urządzenia turystyczne.
[2]To tzw. siedliskowe typy lasu, które ewidencjowane są w planach urządzenia lasu, uproszczonych planach urządzenia lasu lub w inwentaryzacji stanu lasów (T. Wiliżak. Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko - przewodnik po rozporządzeniu Rady Ministrów. Warszawa, 2011, s. 145).
[3]Według tego samego opracowania enklawa to „fragment lasu o powierzchni mniejszej niż 1 ha (w związku z treścią pkt 87) izolowany od innych lasów użytkami rolnymi i/ lub nieużytkami”.
Z zaznaczonym kursywą fragmentem tej definicji trudno się zgodzić, ponieważ pkt 87 § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. dosłownie brzmi: „zmiana lasu lub nieużytku na użytek rolny lub wylesienia mające na celu zmianę sposobu użytkowania terenu, o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha, inne niż wymienione w pkt 86”.
Oznacza to, że pkt 87 obejmuje wszystkie przypadki oprócz wymienionych w poprzednim punkcie.
Wpkt 86 chodzi o „zmianę lasu lub nieużytku na użytek rolny lub wylesienia mające na celu zmianę sposobu użytkowania terenu (…) jeżeli dotyczy lasu będącego enklawą pośród użytków rolnych lub nieużytków”. Żadnych wymagań do rozmiarów powierzchni tego lasu lub nieużytku dany punkt nie zawiera.
A więc, pkt 86 dotyczy wszystkich przypadków zmian lasuna użytek rolny lub wylesienia „mającego na celu zmianę sposobu użytkowania terenu, jeżeli dotyczy lasu będącego enklawą pośród użytków rolnych lub nieużytków” w niezależności od jego rozmiarów.
O ile następujący punkt dotyczy lasów, „ innych niż wymienione w pkt 86”, czyli nie będących enklawą, definicja zaproponowana przez T. Wiliżaka a ograniczająca rozmiary enklawy do 1 ha nie może zostać uznana za zgodną z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r.
[4]§ 3 pkt 86, 87 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r.
[5]Zalesianie polega na wprowadzeniu roślinności leśnej na grunty nie stanowiące lasów w celu założenia uprawy leśnej na powierzchni co najmniej 0,10 ha (T. Wiliżak. Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko - przewodnik po rozporządzeniu Rady Ministrów. Warszawa, 2011, s. 148).
W art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz.U. 1991 Nr 101 poz. 444) mieści się nie wyczerpujący spis terenów, które mogą być przeznaczone do zalesiania.
[6]Po znowelizowaniu ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz.U. 2001 Nr 115 poz. 1229)obszarami analogicznymi do obszarów bezpośredniego lub potencjalnego zagrożenia powodzią są obszary narażone na niebezpieczeństwo powodzi i obszary szczególnego zagrożenia powodzią (o których mowa w art. 9 ust. 1 pkt 6b i 6c; art. 88d tej ustawy).
[7]§ 3 pkt 89, 90 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r.
[8]Jest to pkt 1 lit. d do załącznika II do dyrektywy 2011/92/EU: „wstępne zalesianie i wycinanie lasów w celu zamiany przeznaczenia gruntów”.
