Regulacje krajowe terminów różnych etapów procedury udziału społeczeństwa

Tylko ostatnia nowelizacja dyrektywy EIA ustanowiła konkretne ramy czasowe konsultacji z zainteresowaną społecznością[1]. Czyli, w dyrektywie wykorzystuje się ogólne podejście, ustanawia się jeden minimalny termin dla całej procedury, a nie dla odrębnych jej etapów. Wcześniejsze wersje dyrektywy EIA takiego terminu nie precyzowały. Dlatego na poziomie prawa państw członkowskich spostrzegało się dużo zróżnicowanie w tym zakresie. Chociaż w ramach transpozycji zmian do dyrektywy EIA termin ten zostanie ujednolicony i będzie wynosić co najmniej 30 dni.

Przytoczone powyżej wymagania Konwencji z Aarhus, że „procedury umożliwiające udział społeczeństwa powinny zawierać rozsądne terminy dla różnych etapów” (art. 6 ust. 3 Konwencji) potrzebują konkretyzacji podczas przeniesienia na grunt prawa krajowego[2]. Jest to tym bardziej potrzebne w państwach, będących Stronami Konwencji, a nie będących członkami UE (ponieważ w prawie unijnym ostatnio zastał określony konkretny termin konsultacji z zainteresowaną społecznością). Komitet ds. Przestrzegania Konwencji z Aarhus spotkał się z kilkoma przeciwnymi regulacjami w ustawodawstwie krajowym Stron Konwencji.

Mianowicie, litewskie ustawodawstwo ustanawiało termin 10 roboczych dni na zapoznanie się z dokumentacją i przygotowanie się do uczestniczenia w postępowaniu. Rozpatrując tę sprawę, Komitet ds. Przestrzegania Konwencji z Aarhus stwierdził, że okres ten nie jest rozsądny[3].

Natomiast, Komitet uważa, że ​​rozsądnym terminem dla pierwszego i drugiego etapów udziału społeczeństwa jest 30 dni, jak to ma miejsce na Białorusi. Według Komitetu, może być też konieczne przedłużenie tego okresu, biorąc pod uwagę, między innymi, charakter, złożoność i wielkość oczekiwanego działania[4]. Ponadto, Komitet zauważył, że ustanowienie tylko górnej granicy terminu udziału społeczeństwa stwarza niebezpieczeństwo, że w praktyce termin ten zostanie znacząco zmniejszony. Powyższe oznacza, że ustanowienie tylko górnej granicy tego terminu nie jest zgodne z Konwencją z Aarhus[5].

W przypadku innej sprawy, którą rozważał Komitet ds. Przestrzegania Konwencji z Aarhus a która miała miejsce we Francji, dla pierwszego etapu udziału społeczeństwa przewidziany był nawet dłuższy termin (42 dni). Dla drugiego etapu (wnoszenie uwag i wniosków społeczeństwa) ustanowiony został termin 45 dni. Komitet ds. Przestrzegania Konwencji z Aarhus wyraził opinię, że okresy te spełniają wymagania art. 6 ust. 3 Konwencjiz Aarhus[6].

W związku z powyższym, Konwencja z Aarhus i dyrektywa EIA ustanawiają ogólne wymagania do terminów etapów procedury „udziału społeczeństwa”, które są w różny sposób przenoszone na grunt prawa krajowego. W wyniku ostatniej nowelizacji dyrektywa EIA zawiera wymaganie, że ramy czasowe konsultacji z zainteresowaną społecznością powinny być nie krótsze, niż 30 dni.